Dbamy o Twoją prywatność
Dzięki plikom cookies i technologiom pokrewnym oraz przetwarzaniu Twoich danych, możemy zapewnić, że dopasujemy do Ciebie wyświetlane treści.Wyrażając zgodę na przechowywanie informacji na urządzeniu końcowym lub dostęp do nich i przetwarzanie danych (w tym w obszarze profilowania, analiz rynkowych i statystycznych) sprawiasz, że łatwiej będzie odnaleźć Ci w Allegro dokładnie to, czego szukasz i potrzebujesz.Administratorem Twoich danych będzie Allegro oraz niektórzy partnerzy, z którymi współpracujemy.
Ułatwienia korzystania z naszych stron, prezentowania spersonalizowanych treści i reklam oraz ich pomiaru, tworzenia statystyk, poprawy funkcjonalności strony.Zgodę wyrażasz dobrowolnie. Możesz ją w każdym momencie wycofać lub ponowić w zakładce Ustawienia plików cookies na stronie głównej. Wycofanie zgody nie wpływa na legalność uprzedniego przetwarzania.
polityka plików cookiespolityka ochrony prywatnościKsiążki o języku – nie tylko dla polonistów!
Jest takie narzędzie, którym posługują się wszyscy ludzie, bez wyjątku. Na rynku pojawia się wiele instrukcji obsługi, komentarzy i poradników użytkowania tego arcyważnego środka, ale rzadko się po nie sięga. Mowa o... mowie i języku.
Czas czytania: 5 min
Przystępnie i lekko o języku
Zainteresowani zagadnieniami związanymi z językiem bardzo często trafiają na skomplikowane opracowania akademickie, z których zrozumieniem mają czasem problem nawet poloniści. Jeśli i wam się to kiedyś przytrafiło, nie zrażajcie się – w ostatnich latach pojawia się na rynku coraz więcej ciekawych pozycji skierowanych do językowych laików.
Jedną z najciekawszych publikacji o charakterze lekkiej lektury dla każdego wydaje się wydana w 2014 r. antologia Zapomniane słowa. To stworzony w ramach współpracy znanych postaci nauki i kultury swoisty słowniczek wyrazów, które wyszły już (bądź wychodzą) z użycia, ale z jakiegoś powodu wydały się ciekawe i ważne dla autorów tego zbiorku. Jakie to słowa? Czuczeło, facecjonista, kontent, turnus i wiele innych... Swoją cegiełkę do tego oryginalnego projektu dołożyli m. in. Filip Springer, Olga Tokarczuk, Michał Głowiński czy Wojciech Młynarski.
Rozmowy autorytetów
Pogawędka z ekspertem może okazać się bardziej pouczająca niż seria wykładów – a co dopiero wywiad-rzeka z trzema specjalistami! Wszystko zależy od przyimka to zapis rozmowy Jerzego Sosnowskiego z najbardziej znanymi polskimi językoznawcami – Jerzym Bralczykiem, Janem Miodkiem i Andrzejem Markowskim. Tematem przewodnim jest współczesna polszczyzna i zjawiska, z którymi jej użytkownicy często miewają problemy. Znalazło się tu więc miejsce na refleksję nad inwazją zapożyczeń z języka angielskiego, nad językiem internautów, nad wulgaryzmami i dyskusyjnymi formami żeńskimi typu ministra czy architektka... Czyta się świetnie, a wiedza podana w przystępny sposób zostaje w głowie na długo.
Inną ciekawą i dowcipną lekturą tego typu okazuje się Kiełbasa i sznurek – zapis luźnej rozmowy Jerzego Bralczyka i Michała Ogórka. Język jest tu jednak tylko jednym z problemów – panowie mówią też sporo o swoim życiu, poglądach i polskiej historii najnowszej.
Profesorowie dla wszystkich
Choć wspomniani przed chwilą profesorowie na co dzień wykładają na najlepszych polskich uczelniach, wieloletnie doświadczenie w pracy w mediach sprawia, że potrafią docierać do publiczności znacznie szerszej niż tylko studenci polonistyki. Ich książki cieszą się dużą popularnością.
Publikacje Jana Miodka mają zazwyczaj charakter poradnikowy. Słownik polsko@polski z Miodkiem to zbiór pytań i odpowiedzi, które pojawiły się w telewizyjnym programie profesora o tym samym tytule. Forma książki będzie odpowiadać tym, którzy nie mają zbyt wiele czasu na czytanie. Tekst jest podzielony na krótsze fragmenty poświęcone konkretnym problemom zgłaszanym swego czasu przez telewidzów. W ścisłym związku z telewizyjną działalnością popularyzatorską Miodka pozostają też inne jego książki, takie jak Ojczyzna polszczyzna dla uczniów, O języku do kamery, Słowo jest w człowieku czy Słownik ojczyzny polszczyzny. Warto dodać, że profesora Miodka zajmuje przede wszystkim współczesny język polski, jego obecność w mediach i związane z tym przemiany.
Jeszcze większym chyba uznaniem i sympatią czytelników cieszą się opracowania Jerzego Bralczyka. Dzieje się tak zapewne ze względu na błyskotliwe poczucie humoru i duży dystans tak do siebie, jak i do świata, jakim odznacza się profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Także i jego znamy z telewizji – swego rodzaju podsumowaniem prowadzonego przez niego programu jest książka Mówi się. Poradnik językowy. Bardzo ładnie wydany i okraszony prostymi, żartobliwymi ilustracjami zbiorek ten podzielony został na kilka części, poświęconych m. in. stylistyce, zapożyczeniom czy etykiecie językowej.
Smacznym kąskiem dla pasjonatów języka polskiego będzie książeczka Jeść!!!, stanowiąca leksykon 81 nazw związanych z kulinariami. Znalazły się tu wątki etymologiczne, frazeologiczne i typowo anegdotyczne. Niezwykle oryginalną propozycją spojrzenia na historię języka polskiego jest zaś 500 zdań polskich. Bralczyk przygląda się tam tym polskim zdaniom, które na przestrzeni wieków okazały się najważniejsze i najbardziej trwałe.
Jeśli więc chcecie w przyjemny sposób dowiedzieć się czegoś ciekawego o języku polskim, by potem móc zabłysnąć w towarzyskich rozmowach, w pierwszej kolejności sięgajcie śmiało po przywołane w tym artykule pozycje. Miłej lektury!
Katarzyna Lipska
Pasjonatka literatury, kultury i nowych mediów. Kocha książki – zarówno tradycyjne, jak i te w wersji elektronicznej. Z uwagą śledzi nowości wydawnicze, szczególnie na rynku literatury faktu, ale chętnie sięga też po klasykę. Obserwacjami i notatkami z lektur lubi dzielić się z innymi, bawiąc się słowami i pisząc własne teksty. Często pojawia się na spotkaniach autorskich i literackich festiwalach, traktując je jako źródło inspiracji.