Dbamy o Twoją prywatność
Dzięki plikom cookies i technologiom pokrewnym oraz przetwarzaniu Twoich danych, możemy zapewnić, że dopasujemy do Ciebie wyświetlane treści.Wyrażając zgodę na przechowywanie informacji na urządzeniu końcowym lub dostęp do nich i przetwarzanie danych (w tym w obszarze profilowania, analiz rynkowych i statystycznych) sprawiasz, że łatwiej będzie odnaleźć Ci w Allegro dokładnie to, czego szukasz i potrzebujesz.Administratorem Twoich danych będzie Allegro oraz niektórzy partnerzy, z którymi współpracujemy.
Ułatwienia korzystania z naszych stron, prezentowania spersonalizowanych treści i reklam oraz ich pomiaru, tworzenia statystyk, poprawy funkcjonalności strony.Zgodę wyrażasz dobrowolnie. Możesz ją w każdym momencie wycofać lub ponowić w zakładce Ustawienia plików cookies na stronie głównej. Wycofanie zgody nie wpływa na legalność uprzedniego przetwarzania.
polityka plików cookiespolityka ochrony prywatnościPrzeciwutleniacze w żywności - czym są i jak wpływają na organizm?
Przeciwutleniacze są związkami umożliwiającymi prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ich rola polega na neutralizowaniu wolnych rodników tlenowych, które odpowiadają za uszkadzanie struktur organizmu i wywoływanie różnych chorób. Dzięki temu przeciwutleniacze chronią przed schorzeniami układu pokarmowego, nerwowego, oddechowego i moczowego.
Czas czytania: 6 min
Przeciwutleniacze są związkami występującymi w produktach żywnościowych, które odpowiadają za hamowanie szkodliwego działania wolnych rodników tlenowych. Wykazują właściwości przeciwnowotworowe, a także chronią przed chorobami sercowo-naczyniowymi, np. miażdżycą. Źródłem przeciwutleniaczy są przede wszystkim warzywa i owoce.
Co to są przeciwutleniacze i wolne rodniki tlenowe?
Przeciwutleniacze, nazywane inaczej antyoksydantami, są naturalnymi związkami zapewniającymi prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ich podstawową rolą jest hamowanie procesów utleniania oraz neutralizowanie wolnych rodników tlenowych odpowiadających za wywoływanie wielu chorób. Wolne rodniki są niesparowanymi atomami tlenu, czyli posiadającymi nieparzystą liczbę elektronów. W celu przywrócenia równowagi poszukują one krążąc po organizmie prawidłowych atomów, którym odbierają brakujące elektrony. W ten sposób dochodzi do uszkodzenia i niszczenia struktur organizmu, a w konsekwencji do występowania różnych zaburzeń i chorób.
Jak działają przeciwutleniacze?
Przeciwutleniacze niszczą wolne rodniki tlenowe, a tym samym zapobiegają wszelkim zaburzeniom i schorzeniom przez nie wywoływanym. Przyczyniają się do hamowania procesów starzenia się skóry, dzięki czemu wykazują właściwości odmładzające i regeneracyjne.
Przeciwutleniacze chronią przed wystąpieniem chorób układu sercowo-naczyniowego: nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego oraz zawału serca. Przeciwdziałają również rozwojowi nowotworów, m.in. piersi, jelita grubego, żołądka, trzustki, nerek, jajnika, macicy, jąder, płuc, pęcherza moczowego. Działają ochronnie na układ pokarmowy chroniąc przed zapaleniem trzustki, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy oraz wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego. Przeciwutleniacze zmniejszają także ryzyko wystąpienia: cukrzycy, łuszczycy, choroby zwyrodnieniowej stawów, zaćmy, zwyrodnienia plamki żółtej w siatkówce oka, niewydolności nerek, udaru mózgu, demencji, choroby Alzheimera i Parkinsona.
Przeciwutleniacze w żywności - witaminy i minerały
Źródłem naturalnych przeciwutleniaczy są produkty pochodzenia roślinnego, przede wszystkim warzywa i owoce, ale także produkty zbożowe i ryby. Do związków o silnych właściwościach antyoksydacyjnych zalicza się witaminy: C, E oraz prowitaminę A, czyli beta karoten. Produktami bogatymi w witaminę C są: czarna porzeczka, cytryny, jabłka, pomarańcze, pomidory, warzywa kapustne, papryka.
Witamina E występuje przede wszystkim w: olejach roślinnych (słonecznikowym, z pestek winogron, kukurydzianym), orzechach laskowych i migdałach, tłuste rybach morskie oraz pełnych ziarna zbóż.
Beta karoten zaliczany jest do karotenoidów, czyli naturalnych barwników roślinnych. Znajduje się głównie w warzywach i owocach o czerwonej, pomarańczowej i żółtej barwie, takich jak: pomidory, papryka, marchew, dynia, morele, brzoskwinie, mango, melon, nektarynki, pomarańcze. Związek ten jest obecny również w zielonych warzywach liściastych: jarmużu, szpinaku, brokułach, cykorii, kalafiorze i sałacie.
Do przeciwutleniaczy należą także niektóre składniki mineralne, m.in. cynk i selen. Źródłem cynku są ryby i owoce morza, pełnoziarniste produkty zbożowe (np. kasza gryczana, płatki owsiane), pestki dyni, nasiona słonecznika. Selen jest minerałem występującym głównie w orzechach brazylijskich oraz rybach, np. w łososiu i tuńczyku.
Przeciwutleniacze w żywności to nie tylko witaminy i minerały
Naturalnymi antyoksydantami są flawonoidy, które wykazują przede wszystkim właściwości antynowotworowe i przeciwmiażdżycowe. Występują one w owocach (np. morele, brzoskwinie, jabłka, jagody, czarne porzeczki) i warzywach (seler, cykoria, rzodkiewka, rukola), nasionach roślin strączkowych, orzechach, kakao i gorzkiej czekoladzie. Ich dobrymi źródłami są również czerwone wino, zielona i czarna herbata oraz produkty zbożowe.
Na liście przeciwutleniaczy znajdują się także karotenoidy, takie jak luteina, zeaksantyna i likopen. Luteina i zeaksantyna występują w największych ilościach w jarmużu, szpinaku, brokułach, czerwonej papryce, cukinii, sałacie i dyni. Ich najważniejszą rolą jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku i zapobieganie zwyrodnieniu plamki żółtej oraz zaćmie. Podstawowymi źródłami likopenu są pomidory, a zwłaszcza przetwory pomidorowe, takie jak koncentraty, przeciery, sosy. Antyoksydant ten wykazuje silne działanie przeciwnowotworowe.
Do grupy naturalnych przeciwutleniaczy występujących w żywności zalicza się również antocyjany - barwniki nadające owocom i warzywom czerwony, fioletowy lub niebieski kolor. Występują one w jeżynach, truskawkach, malinach jagodach, czarnych porzeczkach, śliwkach, rabarbarze, borówkach, a także w bakłażanie. Związki te chronią m.in. przed chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz zapobiegają schorzeniom wątroby.
Produkty o działaniu antyoksydacyjnym, które powinny pojawić się w jadłospisie
Przeciwutleniacze występują w wielu produktach żywnościowych. Powinny się one pojawić w codziennym jadłospisie. W ten sposób zapewnia się prawidłowe funkcjonowanie organizmu i zapobiega rozwojowi chorób, w tym również schorzeń cywilizacyjnych, do których zalicza się m.in. nadciśnienie, miażdżycę, cukrzycę i nowotwory.
Szczególnie zalecanymi produktami w diecie ze względu na wysoką zawartość antyoksydantów są:
- owoce jagodowe: jagody, truskawki,
- borówki, maliny - witamina C i antocyjany,
- morele - karotenoidy (luteinę, zeaksantynę i beta karoten) oraz witamina C,
- szpinak - luteina, zeaksantyna i beta karoten,
- czerwona papryka - witamina C, beta karoten,
- śliwki - antocyjany, beta karoten, witamina C,
- melon - beta karoten, zeaksantyna, witamina C,
- jarmuż - beta karoten, luteina, witamina C.
Przepis na owocowo-warzywny koktajl o właściwościach antyoksydacyjnych
Potrzebujesz: blender
Składniki:
- 600 g melona (przed obraniem),
- 150 g szpinaku,
- 1 dojrzałe awokado,
- listki świeżej mięty,
- 150 ml niegazowanej wody mineralnej (schłodzonej).
Sposób przygotowania:
- Liście szpinaku i mięty dokładnie opłucz.
- Awokado przetnij wzdłuż na pół i usuń pestkę. Miąższ wydrąż za pomocą łyżeczki i przełóż do naczynia blendera.
- Z melona wydrąż pestki, następnie obierz owoc i pokrój na kawałki.
- Melona, szpinak i miętę dodaj do naczynia z awokado. Dolej wody. Całość blenduj, aż do uzyskania gładkiej i jednorodnej konsystencji.
- 499,00 zł
- Robot planetarny Maestro MR559 Nasadki 1000W Misa Biały
- dostawa do wt. 9 kwi.
- zapłać później z
Natalia Szubiela
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Lublinie na kierunku dietetyka. Zwolenniczka zdrowego żywienia i aktywnego stylu życia. W wolnym czasie chętnie podejmuje się wizyt w szkołach i przedszkolach w celu propagowania wiedzy o zasadach racjonalnego odżywiania. Autorka wielu tekstów o tematyce zdrowia, odżywiania oraz świata kulinarnego.